ازدواج و اعتماد

تاج محمد شفیع زاده
ازدواج، تاریخچه‌ای به قدامت پیدایش انسان ها در کره زمین دارد و در تمام مکاتب و ادیان مطرح است؛ اما هیچ مکتبی به اندازه اسلام برای این موضوع اهمیت قایل نبوده است. دین مقدس اسلام جوانان را تشویق میکند تا زمانیکه شور وشوق جوانی در وجود مرد و زن شعله ور است باید پیوند ازدواج را ببندد، و در صورت نداشتن کدام عذر منطقی جایز نمیداند که این پیوند به تاًخیر بیفتد. چنانکه خداوند (ج) در قرآن عظیم شأن می فرماید: "از نشانه های خداوند (ج) این است که برای شما از جنس خودتان زوج های آفریدیم که به وسیله آنها آرام گیرید ومیان شما مهر و محبت

ادامه نوشته

برگزاری جشن استقلال در مالستان

روح الله الهام

هنگامیکه مسئله جشن استقلال کشور مطرح میگردد، پرسش های نیز در ذهن آدم بوجود می آید. اینکه دقیقاً کدام تاریخ را باید به عنوان روز استرداد استقلال کشور تجلیل کرد؟ آیا ۲۲ اسد دقیقاً همان روز است؟ اصلاً استقلال افغانستان استرداد شده است یاخیر؟ در این موارد حرف و حدیث های فراوان به تحلیل گرفته شده است و لازم نمیدانم در این مقاله کوتاه به آن بپردازم. اما موضوع که مرا وا داشت دیدگاهم را بیان کنم، تجلیل از این روز در ولسوالی مالستان بود. آری! با برپای حکومت دوره موقت و انتقالی و ادامه آن، کم کم شوق تحول خواسته یا ناخواسته در دل مان راه یا

ادامه نوشته

دو نکته کوتاه به آمرین مکاتب

اولین بار که ذهنم با نوشتن مقاله کلنجار رفت صنف دهم مکتب بودم. محیط بسته منطقه و عبور از یک بحران و جنگ های خانمانسوز باعث شده بود که کسی کمتر کمر همت ببندند و به نوشتن و چاپ کردن آن بپردازند. صنف نهم را بعد از فاصله دوساله با چشم انداز فردای روشن مثل سایر شاگردان مکتب با شوق تمام آغاز کردیم. اولین باری که قرار شد مقاله بنویسم و در صنف بخوانیم، رابطه به مادر بود. ذهنم آرامش نداشت و شب نیز کتابچه و قلم را در کنارم گذاشتم و با خیالات شبانه آنچه در ذهنم می آمد در دل تاریکی شب نقش کتابچه میکردم. فردایش وقتی مقاله مادر را بخوانش گرفتم، تحت تأثیر رفتم. اما؛ استاد جوهرشاه اخلاقی و هم صنفانم تشویق ام کردند. جا دارد در اینجا بعد از سالهای چندی از استادی که برای اولین بار ذهنیت نوشتن و خواندن را در دل ما حک کرد تقدیر و تشکر نمایم. در واقع افراد و جامعه وقتی میتوانند رشد نمایند و به بالنده گی فرهنگی و اجتماعی برسند که در آن ذهن های خلاق به کار بی افتد و زمینه رشد آنان نیز مساعد گردد. من باورمندم استادانی هستند که ذهن خلاق شان را به کار نیانداخته اند. در این میان استاد جوهرشاه اخلاقی کسی است که فرهنگ نوین را در لیسه عالی

ادامه نوشته

گذار از میرسالاری مدرن و خلاء تئوریک

چرا نیاز می‌بینیم که طرح مسئله‌ی ما گذار از میرسالاری مدرن باشد؟ چرا باید تا هنوز به رویدادهای گذشته استناد کنیم و برآن باشیم تا درسی از دلِ تاریخ بیرون بکشیم که برای امروز ما درس عبرت و عامل تحرک و گذار از یک وضعیت به وضعیتِ دیگر باشد؟ من در رویکرد زندگی مردم ما، گذار از تاریخ نمی‌بینم که ورای وضعیت اسلافمان باشد. ما از کنار تاریخ گذر کرده‌ایم و از خود تاریخ گذر نکرده‌ایم. تاریخ به شکل دیگری با رویکرد جدیدی تکرار میشود. این بنیان تحرک ما را متزلزل کرده است. زندگی هزاره‌گی دارای مشخصه‌ی منحصر به فردِ از افتخارات، سرفرازی‌ها، خودمختاری‌ها و درسوی دیگر مشقتها، دردها، رنجها و حذف فزیکی و سرکوب روحی بیشماریست. هزاره بودن در جفرافیای تاریخی‌ای بنام افغانستان در صد سال اخیر از 1880 میلادی به بعد عجین با آوارگی، فقر، بردگی،‌ و خیانت‌های درونی بوده است. وضعیت جغرافیایی و ساخت و بافت قبیله‌ی هزارستان و وضعیت آفاقی افغانستان معاصر چنان بود که چنان بودیم و چنین هستیم. اما ما نباید تا هنوز غرور شکسته‌ی صد سال قبل را یدک بکشیم که جز مانع و غفلت برای‌ما چیزی به ارمغان نمیآورد. جز احساس ناتوانی، حقارت و ضعف چیزی حاصل‌مان نمیشود، جز اینکه خود معترف باشیم که هر آنچه به

ادامه نوشته

مطالعه را جدی بگیریم

استاد حیات الله " ناصری"

قسمت دوم

در قسمت اول این مقاله یاد آور شدیم که انسانها به ارزش علم و جایگاه دانش و نقش آن در زندگی به‌خوبی پی برده اند. در برنامه های دین مبین اسلام نیز روی علم و آموزش آن به صورت جدی و بدون قید و شرط تأکید فراوان شده است. دانشمندان مسلمان در طول تاریخ در جهت گسترش آن سعی و تلاش زیادی نموده اند. در عصر حاضر نیز در سراسر جهان یکی از شعارها و برنامه‌های اساسی تقویت مهارت مطالعه و ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی می باشد. گرچه در کشور ما سرانه تحقیق، چاپ و تیراژ کتاب هنوز در حد زیاد بالا نیست در ولسوالی مالستان که 

ادامه نوشته

هفته سوم جام میرآدینه

هفته سوم جام فوتسال میرآدینه نتاییج ذیل بدست آمد:

1- تیم مزار مکلی با تیم دهن بوم مساوی کرد و همچنان با 7 امتیاز در صدر قرار دارد.

2-  تیم اتحاد مکلی بر گودال 2 غلبه کرد و با 6 امتیاز در رده دوم قرار دارد.

3- تیم شیبار بر گودال 1 پیروز گردید و با 6 امتیاز در جایگاه سوم ایستاده است.

هفته چهارم جام میرآدینه

در هفته چهارم همچنان تیم مزار مکلی از سد گودال 2 با نتیجه 3-2 گذشت.

و تیم فوتسال اتحاد مکلی 6-3 بر شیبار غلبه کرد.

 گودال1 با نتیجه پر گول 11-1 از سد دهن بوم گذشت.

هفته دوم جام میرآدینه

هفته دوم جام میرآدینه مقیم کابل با بازی های جذابی در سالن ورزشی بناء کابل برگزاری گردید. در این هفته تیم مزار همچنان با موفق میدان بود و تیم گودال الف را با نتیجه 8-2 از پشرو برداشت. از سوی دیگر تیم شیبار 3-0 تیم گودال ب را مغلوب کرد. تیم اتحاد مکلی با نتیجه 4-2 از صد تیم دهن بود گذشت. با اینحال تیم مزار با دو برد در صدر قرار دارد.

 

تورنمنت فوتسال جام میرآدینه

 

این تورنمنت که از دیروز در سالن ورزشی مروارید واقع در ناحیه 13 شهر کابل آغاز گردید، حدود شش تیم عضویت دارد. این تورنمنت بنام جام میرآدینه به خاطر همبستگی و کشف استعداد های فوتبالی راه اندازی شده است. در این تورنمنت اسامی تیم های ذیل شامل اند:
1- تیم مزار- مکلی
2- تیم اتحاد- مکلی
3- تیم گودال نمبر 1
4- تیم گودال نمبر 2
5- تیم شیبار
6- تیم دهن بوم

مسابقات این تورنمنت از دیروز آغاز گردید که تیم های گودال نمبر 1 بر تیم اتحاد مکلی با تفاضل 1 گل غلبه کرد. تیم مزار- مکلی با تفاضل 4 گل از صد شیبار گذشت. تیم دهن بوم با تفاضل یک گل از صد گودال نمبر گذشت و اما بخاطر یک بازیکن خارج از میرآدینه، بازی سه صفر به نفع گودال نمبر 2 خاتمه یافت. بازی های بعدی در روزهای جمعه هر هفته با سه دیدار در چمن سبز سالن ورزشی مروارید برگزار میگردد.

 

حاکمیت خط سرخ دوستی و دشمنی

علی رضا دایفولادی

 

افغانستان از معدود کشورهای است که سالیان متمادی دشمن تراشی های بی مورد و نا بجا کرده است. سیر تاریخی این دشمن تراشی ها بر موضوع سخن ما سنگین است. حکومت های قبل شاید از دشمن و قلمروی برای دشمن تعریف نکرده باشند که بخواهند و بتوانند در برابر آن مقابله کنند؛ اما ما متفاوت تر از سایر کشورها دشمن داخلی به پیمانه ی ملیت ها در برابر مان تراشیدیم و هر رنگی که خواستیم بدان مالیدیم. حذف سایر اتنی ها با بهانه های مختلف دال بر این مدعاست. این یک ادعا نیست روشن است که  حتا حذف اقوام پروژه ی دولتی باشد، چسان میتوان دوست و دشمن مشترک داشت؟ وچگونه تعریفی از ملت شدن  ملیت ها داشت که حتا شعاع وجودی، ارزش شهروندی و سرنوشت شان با دیگران در گرو همین تمامیت خواهی های قبیله ی باشد. اساساً وقتی از دشمنی با یک کشور سخن می رود، چون یک دشمن فرامرزیست و اصولاً باید در مقابل دشمن باالفعل و بالقوه ی بیرونی بسیج درون مرزی برای حراست از مرزها باشد. تعریف و تفکیک این دو پدیده ی داخلی و خارجی شا

ادامه نوشته

مالستان و گل صد برگ در اشعار شاعران مالستان

حیات الله مهریار

 

این اسرار را دیگرگونه نمی‌توان دید و یا احساس بودن آن‌را در وجود کسی یافت، بلکه می‌توان از دل نوشته و مقالات و احساس درونی وی که در قالب‌های ادبی شکل می‌گیرد دریافت. حس داشتن یک چنین فضای سالم روحی برای انسان را می‌توان در آن‌جا جست‌وجو کرد.

با توجه به این مقدمه کوتاه این حال و هوای که در درون سینه این ادیبان سخنور که دور از زادگاه هستی درگیر روزگار اند و در وصف دیار شان قلم زده و سخن‌سرایی کرده‌اند با توجه به برداشت نویسنده‌ی این سطور، به آن طرح‌ها و شعر‌های ادبی پرداخته می‌شود. تا روشن گردد که به واقعیت این درد درونی وجود هر آواره‌یی را آزار می‌دهد یا خیر؟ از سوی هم با توجه به گسترش دامنه ادبیات، شکل و خلق آثار متفاوت، در این‌جا تنها به آن‌چه 

ادامه نوشته

افتتاح میدان هلیکوپتر در مالستان!

حیات الله مهریار

 

امروز وقتی صفحه فیسبوک را گشودم با تبریک گفتن های نیشخندی بر خوردم که هریک به نحوی طنز های تلخی را نوشته اند. اما کسانی که در افتتاح آن نقشی داشته با کلمات زیبا و دستآوردهای ناب برای مردم نیز یاد آوری کرده اند. افتتاح میدان هوایی هلیکوپتر با طول 60 متر و عرض 15 متر کار خارق العاده ای نیست. از اینکه مردم کم توقع ما و عدم توجه دولت به آنان از پروژه های بزرگ و بنیادی خبری نیست، میتوان گفت که مصرف همین بودجه 30000 سی هزار دالر در نوع خود ابتکار و کار فوق العاده بوده است. زیرا ما میدانیم که دولت علاقه و انگیزه مصرف بیشتر از آنرا در مالستان لازم نمیداند و نمیخواهد از پروژه های توسعوی و بنیادی سهمی داشته باشند. از سوی هم وکیلان محترم ما لطف کرده با سعی و تلاش شان وزارت ترانسپورت و هوانوردی را متقاعد ساخته اند که پروژه ای به این بزرگی را در مالستان روی دست بگیرد. بزرگی پروژه در اینجاست که برای مراسم بهره برداری آن، به نقلی بالغ بر 15000 پانزده هزار دالر مصرف برداشته است.

حالا بیایم به این باندیشیم که از این میدان هلیکوپتر مردم ما چقدر سود می برند؟ آیا ضرورت ساخت این میدان بیشتر احسا

ادامه نوشته

مالستان در نگاه کوچک

 

مالستان یکی از ولسوالی های دور افتاده ولایت غزنی به شمار می آید که مرکز آن میرآدینه نام دارد. از نگاه موقعیت جغرافیایی به طرف شمال غربی ولسوالی جاغوری و به سمت غربی ولسوالی ناهور از قسمت داله به استقامت ارزگان و ولسوالی اجرستان که شمال غرب این ولسوالی زیبا را احتوا می کند به مساحت (126 )  متر مربع را احتوا نموده است. 
نفوس این ولسوالی به شکل تقریبی طی چند سال قبل به هشتاد هزار نفر احصائیه گیری شده بود که 90 فیصد این نفوس مصروف زراعت و مالداری و 10فیصد شان به مشاغیل چون ماموریت، 

ادامه نوشته

ثارنوال محمد نعیم نبی زاده آسمانی شد

خبر نا باور کردنی در فضای مجازی پخش و نشر شد که حکایت از شهادت جوان برومند سر زمین میرآدینه مالستان بود، خبری که هرگز تصور آن در ذهن آدم نمیگنجید و اما آنچه در این سرزمین می گذرد خالی از پذیرش نبود. سر زمین که گاه و بیگاه اش با خبر های غم انگیز از دست دادن جوانان شان است و هر از گاهی دهشت افگنان گلیم غم را پهن میکنند و خانواده را سوگوار می سازد. اری این واقعیت خبر هم داشت، شهید نبی زاده با آن چهره خندانش و صحبت های دل انگیز و مهربانش دیگر نوازش گر گوشهای ما نیست او رفت و آسمانی شد. شهید نبی زاده آگاهانه راهش را انتخاب کرد و او میتوانست مثل دیگران غم خود را

 

ادامه نوشته

گفـــتگو با استاد جــــوهــــــرشاه اخــــلاقی

معلم باید مثل شمع بسوزد تا جامعه را بسازد

اشاره: استاد جوهرشاه اخلاقی از محدود استادانی است که مسلک مقدس معلمی را به نحو احسن آن انجام میدهد. او مبتکر برنامه های فرهنگی، ورزشی و دینی در معارف مالستان و خصوصا لیسه عالی میرآدینه می باشد که با برگزاری برنامه های متنوع شوق، علاقه و انگیزه مکتب رفتن را به دل شاگردان زنده می سازد. با توجه به مشکلات عدیده جامعه ای ما و نبود فرهنگ برگزاری برنامه های فوق، موجودیت استادانی مثل جوهرشاه اخلاق در مکاتب سرمایه بزرگ شمرده میشود. از اینرو مصاحبه ای را با استاد جوهرشاه اخلاقی (استاد در لیسه عالی میرآدینه) انجام داده ایم که در ذیل می خوانید:

 

ادامه نوشته

نامه ای کوتاه به یازده وکیل منتخب ولایت غزنی

 روح الله الهام

وکیل و موکل دو اصل جدا ناپذیر است، بخواهیم یا نخواهیم این دو به هم نیازمند اند و خود دلیل موجودیت یکدیگر هستند. فراموش نکنیم که موکل همیشه است؛ اما وکیل شدن فرصت میخواهد و پشت کار، خدمت میخواهد و رضایتمندی موکل را. وکیل اگر موکل نداشته باشد وکیل نیست؛ نشستن در مجلس نمایندگان نمیتواند دلیل محکمی به وکیل بودن باشد.

مردم ما با تمام ساده گی و صداقت که دارند هوشیار هم هستند، هرچند بدنبال رای شان نمیروند؛ اما در سپردن رای شان محتاط اند. موکل تنها آنهای که گوشه ی چپن وکیل را میگیرند و دست به سینه مقابل شان می ایستند، نیستند. بل اکثریت رأی، رأی خاموش است که در درون دره های فراموش شده در دست ترکیده پدر و مادریست که به نماینده اش امانت سپرده شده است. وکیل برای طی مراحل عریضه پاسپورت، شرکت در مراسم عروسی، رقابت کمانزنی، قرار گرفتن در قطار اول نمازجماع

ادامه نوشته

چرا ثروتمندان ثروتمندتر و فقیران فقیرتر میشود؟

عوض فکوری

در دنیای امروز مردم از دو گروه بیرون نیستند؛ ثروتمند اند و یا فقیر اند. دغدغه ای که این دو گروه دارند متفاوت اند و نحوه آموزش به فرزندان شان نیز دیگرگون است. و آنچه آگاهی که اکثر ما در مورد پول و ثروت از پدر، مادر و اعضای فامیل خود آموخته ایم نیز متفاوت است. والدین فقیر تنها توصیه می کنند؛ به مکتب برو، خوب درس بخوان، بهترین نمرات را در امتحانات بگیر تا در آینده شغل خوب و معاش بلند داشته باشی. چون مسئله ی پول و ثروت در خانه برای آنها اینگونه آموزش داده می شود، ولی این مسئله در مکتب و دانشگاه چندان مورد توجه قرار نمی گیرد. در شرایط امروزی این مسئله می تواند وحشت ناک ترین نصیحت باشد که والدین یا اعضای خانواده برای فرزندان خود انجام می دهند، چیزی که نصیحت خوبی به نظر نمیرسد. بنابر این نباید انتظار داشته باشید که فرزندان امروزی همان قوانین کهنه قدیمی را به کار بگیرند. بچه ها ممکن است که با بهترین نمرات و درجه  عالی از مکتب ودانشگاه ها فارغ شوند اما؛ با برنامه ریزی شخصی و افکارضعیف نمی تواند مدیریت درست داشته باشند. امروزه هر  شخص از نظر آموزشی و فرهنگی موفق باشد مردم تصور می کنند که باید انجنیر شود ویا ...  اغلب از او نمی پرسد که آیا انجنیر می شود یا نه؟ امروزه بچه ها دوست دارند ستاره فوتبال و تجار در باز

ادامه نوشته

من و جامعه

حیات الله مهریار

من و جامعه دو موضع با هم پیوسته و اما؛ گاهی چنان متصور میشود که این دو باهم پیوندی ندارد. از اینرو باید جستجو کرد که کدام عامل باعث میگردد که چنین تصوری در اذهان پدیدار گردد. شاید تا حال این سوال ها ذهن شما را مشغول نگهداشته باشد که من کی هستم و جامعه چیست؟ نقش من در جامعه چیست؟ آیا این جامعه بدون من هم جامعه شده میتواند؟ آیا من نقشی در تغیر و تحول جامعه میتوانم ایفا کنم؟ یا اصلاً مرا به جامعه ربطی نیست او کار خودش را میکند و من کار خودم را. ولی به دنبال همین سؤال است كه در جستجوی خویشتن و كسب هویت تلاش می كنیم. البته این سؤال به یك باره در  وجود ما بروز نمی كند، بلكه ریشه آن در دوران طفولیت وجود دارد؛ اما ابراز آن برای مان سنگینی میکند. جواب این پرسشها ها را نمیتوان بدون بحث پیرامون شناخت من و جامعه دریافت.

 نخست باید بدانیم که من کی هستم و وظیفه من چیست؟ تا خود را نشناختیم و وظیفه خود را تشخیص داده نتوانستیم نمیتوان ارزش و فلسفه وجودی خویش را دریابیم. شما برای اینکه به هر هدفی برسید، اول باید بدانید که، کی هستید؟ چه میخواهید؟ چه چیزی شما را خوشحال یا ناراحت یا قوی یا ضعیف میکند؟ اگر به معنی کلمه من به فرهنگ ها مراجعه نماییم، از جمله فرهنگ فارسی عمید می نویسد:" من؛ ضمیر شخص اول مفرد."

 پس، از مع

ادامه نوشته

اسلام سیاسی یا سیاست اسلامی؟

 

 علی رضا رسولی "دایفولادی"

از بدو آفرینش انسان و پاگذاشتن به کره ی خاکی این مخلوق خدا به نظم و آرامش و قوه ی قاهره ی که این نظم و آرامش را برقرار سازد، نیازمند بوده است، این قوه باید در قالب یک نظام مشروع تجلی یابد و برسرشت و سرنوشت انسانها حاکم شود. نظام ها در بدو تشکیل نظام ها منشاء ماورأی طبیعی داشته است، در فرسایش تاریخی و گذر زمان به اندیشه و خواستگاه ی زمامداران و شاهان تن در داده و از خواستگاه ماورأی طبیعی آن کاسته شد؛ یا بصورت ماهرانه بدان نقاب زدند، تاریخ متوقف نمی شود و در مسیر تکامل هستی میرسد، بدانجا که اینبار اندیشه ی الهی حکومت در زمین غوغای برپا میکند. بدین تفاوت که در ماقبل تاریخ تصور ماورأی طبیعی بودن نوعی تقدس یک قوه ی قاهره و غالب بوده است، ولی اصولاً منشاء الهی نداشته است.

مرحله ی دوم از نظامهای ماورأی طبیعی که در جهان مورد سوء استفاده قرار میگیرد، حاکمیت خداوند را به عاریت میگیرند، بهشت و دوزخ خدا را میفروشند، بنام پدران روحانی بر دنیا حکومت میکنند که تاریک ترین و مخوف ترین شکل حکومت ها بوده اند. کلیسا بر امور مردم اعم از امور از شخصی و عمومی حاکمیت میراند، تقید و ضیق بودن فرمانروایی بر صبر مردمان آن زمان غالب میشود، تا جاییکه این تقید و مظالم مردم را وادار به شورش و قیام کرد. این برهه ی از تاریخ قرون وسطی است و این مقطع تاریخی مردم را ناگزیر به دین ستیزی کردند و تاجایی که شعار انقلابیون در فرانسه این بود که آخرین شاه باید با روده های آخرین روحانی به دار آویخته شود، این نشان انزجار و بیزاریست.

بعد از آن حکومت ها چهره تغییر میدهد حکومت های سیکولاریستی رویکار می آید، سیکولار ها با شعار اینکه امور مربوط به خدا را به خ

ادامه نوشته

تاوانی برای آزادی بیان

 

نویسنده: نوروز "فکور"

‌خبرنگاري، حرفه و شغل نيست. فراتر از آن نوعي رسالت و گونه‌اي هدايت و مديريت خواست‌ها و نيازهاي جامعه است. برترين بنده گان خدا، پيام‌آوران او بوده‌اند، همانان كه از پس سال‌ها تزكيه و تقوا و مرارت و مجاهدت به افتخار خبر رساني نايل آمدند و كسوت نبوت پوشيدند. خبرنگار، بيرق چنين رسالتي را بر دوش دارد.

مي‌بينيد! اين شأن خبرنگار است. چه جادويي دارد اين حرفه و كدام دام نامريي در اعماق آن گسترده است كه هر كه در آن افتاد تا همه عمر به رهايي نرسيد و كدام افسون در اين شغل تلخ، رنج آور و دشوار هست كه دوست داشتني‌اش مي‌كند، آن قدر دوس

ادامه نوشته

شیر محمد طغیان عضو تیم ملی موی تای

شیر محمد طغیان در 10 جوزای 1372 در میرآدینه  مالستان ولایت غزنی دیده به جهان گشود. وی همانند دیگر بچه های قریه خواندن و نوشتن را از مسجد آغاز کرد و تا اینکه در سن هفت سالگی شامل لیسه عالی میرآدینه گردید و تا صنف 7 را در آنجا ادامه داد. طغیان برای کسب علم و مهارت های روز روانه کابل شد و در لیسه معرفت شامل و از صنف 12  آن فارغ شد. طغیان در سال 1391 امتحان کنکور را موفقانه سپری کرد و به رشته ای دلخواه اش در بخش انجنیری برق دانشگاه پولیتخنیک کامیاب گردید و فعلا نیز در آنجا محصل میباشد.

ادامه نوشته

روایت های در باره میرآدینه

 

 

در گذشته ها به اثر نبود امکانات وقایع و رخداد های جامعه یا محو و نابود میشدند و یا به شکل شفاهی آن از نسل به نسلی دیگر سینه به سینه انتقال داده میشد. از اینرو داستان های زیادی وجود دارد که تا حالا رسیده و اگر مکتوب نگردد شاید بعد از چند نسل دیگر به فراموشی سپرده شود. داستانها و روایت های که از گذشته گان به ما رسیده در بعد خود دارای اهمیت والای برخوردار است. زیرا از یکسو ما را به گذشته ای مان پیوند میدهد و از سوی هم سرگذشت و پند و اندرزی برای ما میباشد. بناً حفظ آن به شکل مکتوب و انتقال آن به نسل های بعدی حیاتی شمرده میشود. از اینرو سعی ام بر این است که این داستانها و روایت ها را آنچه از محاسن سفیدان شنیده ام به تحریر بیاورم  و از فضای مجازی برای دیگران شریک نمایم و شاید با خواندن آن کسانی دیگر نیز علاقمند شوند و چنین روایات را به تحریر بیاورند.

1. ماه و کنک (مکنک)

ادامه نوشته

به بهانه 8 مارچ (روز جهانی زن)

به بهانه 8 مارچ (روز جهانی زن)

خواستم در پیوند به این روز چند جمله ای را سرهم نمایم و نشان دهم که من هم به زنان احترام قاییل ام و این روز شانرا گرامی میدارم، ولی آنچه که در ذهنم بود و پرداختن آن در سطح یک نوشته کوچک جور نیامد و صادقانه بگویم نتوانستم جملات را سرهم کنم که در وصف مادرم که او هم یک زن است جور بیاید. به راستی کمتر کسی را میتوان یافت که از مادر(زن) خویش خاطره ای نداشته باشد، خاطره دل انگیز و دوستداشتنی. در واقع زنان که به نحوی مادر یک شخص هست که او را پرورش داده و از وجود خود مایه گذاشته تا فرزندش رشد و نمو کند و فردا نام و نشانی برای مادرش باشد. نوشتن در وصف او قلم میخواهد که بچرخد.

ادامه نوشته

اصلاحات بازی های حکومت

 

حیات الله مهریار

حکومت افغانستان از زمان دور اول حامد کرزی رئیس جمهور اسبق، اصلاحات بازی های را در ادارات دولتی و ادارات مستقل آغاز کرد و مدام حرف و سخن شان را در مجالس ملی و بین المللی تاکید بیشتر روی این مسایل میکردند. حالا از آن دوران آنچه که عیان است لازم به بیان نیست و هر روز از خیال بافی های دولت مردان پرده برداشته میشود. در این مقاله سعی ما بر این است که تنها در دوره حکومت وحدت ملی که شعار مبارزه با فساد اداری در صدر برنامه هایش قرار داشت و تنها به چند مسایل کوچک آن اشاره ای داشته باشم. زیرا فساد بزرگی مثل قضیه کابل بانک، شهرک هوشمند، مکاتب و معلم خیالی، سربازان و شفاخانه های خیالی مواردی هستند که پرداختن به آن نقل و نبات هر مجلس است و کدام نتیجه ای جز سر افگندگی چیزی دیگر به دنبال نداشته است. در این میان آنچه کمتر بدان توجه صورت میگیرد استخدام افراد که به نحوی یا اقارب مقامات اند و یا از یک ایده آب میخورند شامل میباشد. مثال آنرا میتوان در مشاورین وزارت مالیه و فواید عامه اشاره نمود که 10 الی 30 هزار دالر معاش ماهوار شان است. این درحالی است که حکم ریاست جمهوری مبنی بر 2000 افغانی برای امتیاز تحصیلی لیسانس و 4000 امتیاز تحصیلی ماستر از سوی وزارت مالیه بنا بر نبود بودجه رد گردیده است. از سوی دیگر به مامور دولت که نهایت معاش آنان از پنج هزار الی هشت هزار افغانی در ماه میگردد قیودات و فشارهای بیشتری را وضع میکنند. نخست بحث اینجاست، وقتیکه کمیسیون اصلاحات اداری و خدمات ملکی روند استخدام مامورین را از طریق پروسه رقابت آزاد آغاز کرد و معاش یک مامور لیسانسه که بست پنج میتواند کاندیدا گردد را هشت هزار افغانی در ماه تعیین کرد. این تعیین معاش در زمانی صورت گرفت که یک کیلو گاز حد اکثر بیست افغانی بود و هر لیتر تیل نیز تا سی افغانی می رسید. از سوی هم کرایه خانه و سایر موارد ک

ادامه نوشته

دختر کوچک

برای اولین بار که چشم دختر کوچک به این دکان افتاده بود تنها بود. کورس رفته بود و در برگشت از این کوچه گذشته بود. در آن روز فقد در فکر فرو رفته بود که چگونه بتواند وارد آن دکان شود. از آن روز چند ماه گذشته بود. جرئت باز کردن دروازه دکان را نکرده بود. ساعت ده بجه روز وقتی از خانه بیرون شد به مادرش گفته بود که می‌رود کتابچه بخرد. دوستش نادیه را که همه روزه با او مسیر کورس را می‌پیماید از این کوچه خواستند بگذرند.

آنچه که در زندگی اش رخ داد در یک عروسی رقم خورد. عروسی دختر همسایه شان. دختر کوچک کنار دوستانش نشسته بود که جوانان فامیل عروس غذا توزیع کردند. با پسر جوانی چشم به چشم شد که قبلا ندیده بود. آن شب احساس کرد که دلش می‌تپد. فکر کرد که دل آن پسر هم تپیده. بعد از آن از خود بیگانه شده بود. وقتی درس خوانده بود چهره آن پسر جلوی چشمانش آمده بود. در راه مکتب سایه پسر را در کنارش احساس کرده بود.  

با آنکه با نادیه همراز و هم سخن بود، ولی تا دیروز برایش چیزی نگفته بود. دو سال از نادیه کوچک تر است، ولی قد و قامتش شبه هم اند. جرئت صحبت با پسر را نداشت. وقتی از تپیدن دلش بخاطر آن پسر با نادیه گفت دستش لرزیده بود. نفسش بند آمده بود. گاهی از جلوی دکان رد می‌شد تنها با خواندن نوشته شیشه آن دکان دلش را تسلی می‌داد. فکر می کرد که تنها راه رسیدن به آن پسر از اینجا می‌گذرد.

به نادیه گفته بود:" می‌رویم دکان." نادیه پرسیده بود:" کدام دکان؟"

 گفته بود:" همان دکان که در تابلوی

 

ادامه نوشته

تبعات و پیامدهای گروگانگیری

نویسنده: ن. فکوری

معضل گروگانگیری دربعضی از شاهراه های کشور بخصوص شاهراه کابل– کندهار به یک مشکل جدی تبدیل شده است. طالبان، داعش یا هر گروه تروریستی دیگر میکوشند با گروگانگیری افراد ملکی درشاهراه ها دولت را از چند جهت تحت فشار قراردهند و بافت اجتماعی و قومی کشور را متاثر سازند. از ماه حوت سال گذشته تاکنون بیش از هشت مورد گروگان‌گیری در ولایت‌های غزنی و زابل رخ داده است که بیشتر گروگانان از قوم هزاره هستند. آگاهان امور، اما می گویند اگر دولت درخصوص حل این معضل اقدام نکنند باید انتظار بدترشدن اوضاع را داشت و آدم ربایی به یک عادت زشت درشاهراه های کشور تبدیل میگردد. مبرهن است که توطئۀ گروگان گیری، تجاوز به ناموس و عزت مردم در کندز، کشتار سربازان در ولسوای جلریز، کشتار جمعی سربازان در بدخشان، کشتار وحشیانه مردم توسط عاملین ترور وجنایت در غور، جابجا سازی کتلوی تروریست ها در فاریاب، کشتار خانواده های بیگناه در لوگر وغزنی، انفجارات نقاط مختلف کشور، تماماً مرتبط است با توطئۀ ایجاد وتداوم بحران در کشور ومحروم سازی مردم از رسیدن به صلح و آرامش! آنانیکه نان ونمک اجانب را در بهای جان، مال وناموس هموطنان بی دفاع خود برخویشتن پذیرفتنی میسازند، ومیلۀ تفنگ را با سیطرۀ اجانب وسیلۀ دستیابی به، جاه، مال ومقام قرارداده اند کثیف ترین ونامرد ترین موجودات عالم اند که، احساس انسان بودن در وجود ایشان

ادامه نوشته

تاثیر فرهنگ بر شخصیت طفل

حیات الله مهریار

قبل از اینکه تاثیر فرهنگ بر شخصیت کودک را بیان نمایم لازم میدانم که نگاه کوتاهی در ارتباط به فرهنگ و طفل داشته باشم و اینکه چرا فرهنگ در گستره اجتماع تاثیرات منفی و مثبت را ناشی از رویکرد اجتماعی بجا گذاشته و بر شخصیت طفل اثر میگذارد اشاره ای خواهیم داشت. اما فرهنگ جز آن چیزی نیست که من و تو عملا در جامعه از آن کار میگیریم و عملکرد های روز مره ما باعث میگردد که گاهی شوق و نشاط را به انسانها زنده کند و گاهی کام زندگی را تلخ نماید. این من و تو هستیم که با کنش های مناسب و یا متفاوت باعث رشد و بالنده گی جامعه میگردیم یا اینکه رکود و جمود را حاکم میکنیم. اگر به تعاریف جامعه شناسان توجه نماییم فرهنگ را به گونه های متفاوت تعریف نموده اند که در ذیل میتوان بطور نمونه بدان اشاره کرد:

فرهنگ فارسی معین واژه‌ی «فرهنگ» را مرکب از دو واژه «فر» و «هنگ» به معنای ادب، تربیت، دانش، علم، معرفت و آداب و رسوم تعریف کرده‌است.

واژه فرهنگ در پهلوی ساسانی به صورت «فره هنگ» آمده‌است که از دو جزء «فره» به معنای پیش و فرا؛ و «هنگ» به معنای کشیدن و راندن، ساخته شده‌است. در نتیجه «فرهنگ» به معنای پیش ‌کشیدن و فراکشیدن است. به همی

ادامه نوشته

ترکستان - مهد نخستین تمدن بشری در جهان

 

 پوهاند منورشاه مالستانی

مقدمه

 تا کنون در بین تمام تمدنهای جهان قدیم، تمدن بین النهرین (عراق) و به تعقیب آن تمدن مصر از جمله قدیمی ترین تمدنها در جهان شناخته شده و تمدنهای دور و بر این دو نواحی از اثر تاثیر پذیری این دو کانون تمدن به میان آمده اند. تمدن بین النهرین با مهاجرت سومریان به میان آمد و تمدن مصر نیز از اثر مهاجرت مردمان آسیایی ایجاد گردید. اما سوالی که در زمینه خلق می گردد اینست که چگونه سومریان و مهاجران آسیایی با وارد شدن به دره‏ی سومر و مصر، آناً تمدن را ایجاد کردند؟ شاید این دو کانون تمدن یک مهد مشترک داشته باشند. برای دریافت پاسخ به سوال و تایید یا رد فرضیه‏ی فوق، اولتر از همه جنوب شبه جزیره‏ی عربستان (یمن) که بقایای«سد مآرب» در آنجا قرار دارد و نشان دهنده‏ی تمدن در این سرزمین است، مورد مطالعه قرارگرفت ولی نتایج مطالعات نشان داد که سوابق تاریخی تمدن یمن خیلی کمتر از تمدن مصر و بین النهرین است. پس نا گزیر مطالعات را از منشاء اولیه‏ی سومریان که بانیان تمدن در بین النهرین می باشند با روش اسنادی و با استفاده از کتب معتبر تاریخی آغاز کرد و هدف از تهیه‏ی مقاله را دریافت مهد اولیه‏ی تمدن بین النهرین و مصر تشکیل داده و سعی گردیده تا نظریات پس از تجزیه و تحلیل عمیق و همه جانبه، مورد استفاده قرار گیرد و نیز با دریافت مسکن اولیه‏ی سومریان به سوال فوق جواب داده شود.

***

    

       در بین تمام تمدنهای جهان قدیم، تمدن بین النهرین که تا کنون قدیمی ترین تمدن دنیا محسوب می گردید؛ به وسیله سومریان به میان آمده و در حدود (3175) قبل از ميلاد سومریان پس از ایجاد شهر ها، به تاسیس دولتهای کوچک و نیمه مستقل (دولت- شهر) پرداختند و دامداری، تربیه‏ی مرغان خانه‏گی، زنبور عسل، کشاورزی و سیستم منظم آبیاری، اختراع آله مخصوصي برای انتقال آب از پایین به بالا، اختراع فرهنگ گاوآهن با لوله سوراخدار  برای ریختن دانه حبوبات به زمین،( 4 :  150)، ایجاد نخستین اساسات علوم ریاضی، نجوم، طب، ابداع خط و نوشتن روی لوحه های گلین، اعداد نویسی، تهیه عملیات جمع، تفریق و جدول های ضرب و تقسیم، تهیه پیمانه ها برای پیمایش اوزان، ایجاد نخستین تقویم قمری، تهیه ساعت های آبی و آفتابی و تقسیم شب و روز به دو بخش دوازده ساعته، استفاده از تاق ها، تاق نماها و گنبد ها در ساختمان ها( 4 :  159[a1] ) از جمله بزرگترین دستاورد های سومریان به شمار می رود.

      کشور مصر دومین کانون تمدن قدیمی جهان به شمار رفته و مردمانی که تمدن را در این کشور به وجود آوردند یکعده مهاجران آسیایی بودند که از طریق صحرای سینا وارد دره نیل گردیده و بعضی گیاهان، جانوران اهلی، اصول و روشهای فنی عصر «نو سنگی» را با خود وارد مصر ساختند و به زرع جو، گندم، جواری و تربیه گاو، گوسفند و بز پرداختند. این مهاجران در صنعت کوزه گری و سنگ تراشی مهارت داشتند. ( 8: 22) در دوره های بعدی توانستند دستاورد های چشم گیری را در عرصه های طب، ریاضی، نجوم، ادبیات، هنر، خط و وسایل نوشتن، ساختمانی، نقاشی،  مجسمه سازی و ... از خود به جا بگذارند.

     چون شباهت های بین تمدن مصر و بین النهرین وجود دارد؛ دوکتور نظام الدین، مجیر شیبانی (1347) اظهار می داردکه «...ممکن  تمدن مصر و بین النهرین هردو دارای یک مهد مشترکی باشد که در یکی از نواحی کرانه دریای مدیترانه یا دریای احمر و یا عربستان جنوبی قرار داشته است.» (5 : 41)

       ویل دورانت نیز به نقل از «شواینفورث» این نظر را تایید کرده و می نویسد: کشت جو، ارزن، گندم و اهلی کردن گاو، 

ادامه نوشته

#‏مریم‌زدگی‬

 

نویسنده: اسد بودا -----------

------ باراک اوباما، اصالتن کینایی است و بر اساس برخی روایت‌ها، نسل‌های پشیین او اسمعیلی بوده‌اند.با تلاش و زحمت رئیس جمهور آمریکا شد. ریاستِ جمهوریِ او، اما سودی برای کنیا ندارد و نه به اسماعلیان، فقط حکایت‌گر این است که نظامِ سیاسی آمریکا آن‌قدر دوراندیش و مستحکم است که ترسی از افراد ندارد. همه می‌دانیم رئیسِ جمهورِ آمریکا، بیش از آن‌که رئیس جمهورِ آمریکا باشد، امپراطور عالم و حاکمِ بلامنازعِ نظمِ جهانی است، با این حال، مردم کنیا به‌خاطر کنیایی‌بودنِ اوباما جو زده نشدند. انتخاب مریم به عنوانِ نماینده پارلمانِ کانادا امر چندان عجیب و غریب نیست. نظام‌های باز و دموکراتیک پایدارتر از آن هستند که با بادی بلرزند. غوغایِ افغانی‌ها و بدل‌کردن این موضوع به سوژه‌یِ افتخار و نفرت اما دیدنی است، انگار امام زمان ظهور کرده است. برخی آن‌قدر جوگیر شده‌اند که هر لعن ممکنی را نثار جامعه‌ی افغانستان می‌کنند، در حالیکه جامعه‌ی مهاجر افغانی، به مراتب بسته‌تر و عقب‌مانده‌تر از جامعه افغانستان است. ۲۵ در صد از نمایندگان پارلمان افغانستان را زنان تشکیل می‌دهند. رئیس کمیسون مستقل حقوقِ بشر افغانستان زن است. والی فعلی دایکندی زن است. والی پیشین بامیان و شهردار دایکندی زن بودند. غوغاسالاری و ترجمه‌ی غلط رویدادها، نشان جامعه‌ي بیمار و معجزه‌زده‌ی است که همه‌چیز را ساده‌ساز ی می‌کند: مریم در کانا

ادامه نوشته

رحلت استاد غلام رضا خلیلی

زندگی نامه استاد غلام رضا خلیلی و خدمات اجتماعی، دینی او در مالستان

انالله و انا الیه راجعون

ما همه از او هستیم و به سوی اوباز می گردیم، به راستی که مرگ برای انسان ضروت است همانگونه که حیات در دنیا ضروری است، مرگ و زندگی برای انسان یک نوع امتحان الهی است، مرگ عصاره زندگی انسان است. خبر در گذشت جناب استاد الحاج خلیلی مالستانی، اندوهناک و غمبار است، عرض تسلیت به وابستگان، فاملین، شاگردان، جامعه روحانیت و مردم مالستان. 

ادامه نوشته